شرایط منسوخشرایط منسوخ، امور مؤثر در نسخ منسوخ هستند. ۱ - تعریفشرایط منسوخ، به شرط‌هایی گفته می‌شود که در حقیقت منسوخ داخل نمی‌باشد، ولی نسخ منسوخ به تحقق آنها بستگی دارد. این شرایط عبارت است از: ۱. حکم منسوخ به زمان معینی محدود نباشد، زیرا به برداشته شدن حکم بر اثر پایان یافتن زمان عمل به آن، نسخ گفته نمی‌شود؛ ۲. منسوخ باید حکم شرعی باشد، نه عقلی؛ بنابراین، رفع حکمی که با برائت عقلی ثابت شده، نسخ نامیده نمی‌شود؛ ۳. مقتضی حکم ناسخ با مقتضی حکم منسوخ متفاوت باشد. ۲ - نکتهنسخ منسوخ قبل از فرا رسیدن زمان عمل به آن، از دیدگاه برخی از اصولی‌ها مانند مرحوم « سید مرتضی » و « شیخ طوسی » جایز نمی‌باشد. [۱]
تقریرات اصول، شهابی، محمود، ج۲، ص۱۰۰.
[۲]
اصول الفقه الاسلامی، زحیلی، وهبه، ج۲، ص۹۵۵.
[۳]
الواضح فی اصول الفقه، ابن عقیل، علی بن عقیل، ص۱۲۲.
[۵]
منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۵۷.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۱۵، برگرفته از مقاله «شرایط منسوخ». |